Faset eklem sendromu, bel-boyun eklem artrozu veya spondilartrozu hepsi aynı olguyu adlandırıyor: Küçük omurga eklemlerinin (faset eklemlerinin) dejeneratif hastalığıdır. Bir eklem içerisinde birbirine komşu iki kemiğin kıkırdak bölgesi hasarlı veya bozulmuş ise artrozdan söz edebiliriz. Eklem kıkırdakların görevi eklemi korumaktır ve ağrısız hareket kabiliyetini sağlamaktır. Yıpranma ile omurgaların arsında mesafe azalır ve nihayetinde kemikler birbirine sürtünür ve bu ağrı oluşturur. Çoğu zaman yaşam boyunca özel yüklere maruz kalan omurga eklemleri yıpranırlar. Böyle bakıldığında dejeneratif omurga eklem hastalıklarının en çok bel omurgası bölgesinde görülmesi bizleri şaşırtmıyor.
Omurgamız 33 adet omurdan oluşur. Her bir omurga bir omur gövdesinden ve bir omur kemerinden oluşur, bu omur kemeri omuriliği çevreler. Omur kemerleri aşağı ve yukarı doğru çıkıntılara sahiptir, bu alt çıkıntı, üst çıkıntılar ile birlikte bir sonraki omur kemerini oluştururlar, buna da faset eklemi denir. Bu faset ekleminin içinden ağrıya duyarlı sinir lifleri geçer. Omurlar arasında amortisör olarak disk bulunur ve omurların karşılıklı hareket etmelerine izin verir. Omurlar arasındaki mesafe, yani yükseklik azalmış ise faset eklemi işlevini doğru şekilde üstlenemez ve yanlış yüklenmeler oluşur. Bu durumda faset (eklemi) sendromundan söz ederiz. Ayrıca eklem kapsülü içerisindeki kireçlenmeden dolayı aşırı uyarı durumu meydana gelir.
Omur eklemi artrozu sırt ağrılarının en sık görülen nedenidir. Özellikle bel omurgasındaki omur gövdelerinin arasındaki mesafenin azalması çok sık görülen bir yaşlanmaya bağlı yıpranma olgusudur. Faset eklem sendromunun bir başka nedeni önceden düzenlenmiş omurlar arası disk ameliyatlarıdır. Omurlar arası disklerin işlevselliği azaldığında, omur eklemlerindeki baskı artar. Omurlar arası diskler ve faset eklemleri benzer işlevleri nedeniyle yakın bir etkileşim içerisindedirler. Her iki yapıda meydana gelen bozulmalar çoğu zaman diğer yapının da bozulmasına neden olurlar. İltihaplanmalar, kistler ve omur eklemlerindeki tümörler de faset sendromuna neden olabilirler. Bunlar ağrı oluştururlar ve vücut ister istemez etrafında bulunan kasları sertleştirir (kasılmalar).
Omur eklem artrozun semptomları farklılık gösterir ve artrozun şiddetine hakkında kesin bilgi veremezler. Gerçekten de minimal boyutta dejeneratif değişiklikler bile şiddetli ağrılara neden olabilirler, buna karşın daha büyük yıpranma olguları bazen çok hafif şikâyetlere neden olabilirler. Hastalar çoğu zaman bel, torakal veya boyun omurgasının sınırlı bir alanında şiddetli ağrıdan şikâyetçi olurlar. Ağrı varsa bu genelde küt bir ağrıdır, ancak bazen keskin veya derinlemesine bir ağrı da olabilir. Gün içerisinde bu ağrılar çoğu zaman artar, bunun nedeni omurgaya dik duruştan dolayı fazla yük binmesidir, gece yatarken omurganın yükü ve bununla beraber ağrı da hafifler. Sıklıkla eğilirken, dönme hareketinde, postür değişiminde sırt ağrıları oluşur. Ayrıca faset sendromu kapsamında bel ağrıları da meydana gelebilir. Toplamda faset sendromunun semptomları güncel yaşamdaki etkinlikleri aşırı sınırlandırabilirler.
Sağlıklı, mutlu ve ağrısız günler dileğimle…