Algolojide Ne Yapılır?
Algolojide ne yapılır diye söze girmeden önce algolojinin ne olduğunu hatırlatmakta fayda var. Algoloji ağrının nedenleri, tedavisi, tanısı ve gidişatını incelemek ve öğrenmek için varolan tıbbın uzmanlık dallarından biridir yani ağrı bilimi diye kısaltılabilir. Ağrı nedir diye söze başlayacak olursak hastalık veya yaralanma gibi nedenlerden kaynaklanan vücudun herhangi bir yerinde hissedilen sürekli ve şiddetli acı duyumsama halidir. Organik bir nedene bağlı olabilir de olmayabilir de. Hayatın normal akışını etkileyen bazı durumlarda şiddetle bozan mutlaka tedavi edilmesi gereken durumdur. Algolojinin asıl amacı hayat kalitesini yükseltmektir.
Algoloji bölümünde ağrıyı dindirmenin ve tedavi etmenin başlıca hedefler arasında olduğunu belirtmeliyiz. Algolog tarafından uygulanan tedavilerde basit ağrı kesicileri ayrıntılı muayeneden sonra verilir. Prof. Dr. Ali Kemal Erdemoğlu da algoloji alanında kendini gösteren bir hekimdir. Ağrılar ve tedavileri ile ilgili “Günümüzde bel ve boyun fıtığı tedavilerinde cerrahi tedavi dışında birçok farklı yöntem uygulanmaktadır. Ancak cerrahi olmak zorunda olan hastaların bir kısmında bu ağrılar tekrar ortaya çıkmakta, kimin de ise cerrahiden faydalanmadan ağrılar devam etmektedir.” açıklamaları mevcuttur.
Algoloji Ve Klinikte Bakılan Hastalıklar
Algolojide ne yapılır diye söze başlarken baş ve yüz ağrılarında ne yapıldığından bahsedebiliriz. Baş ağrısı en sık yaşanan ağrılardandır. En sık hekime başvurulan nedenleri ele alırsak ateşli enfeksiyonlar, sırt ağrısı ve baş dönmesi baş ve yüz ağrılarıdır. Tıbbi açıdan baş ve yüz ağrılarını araştırmak, sebeplerini saptamak ve tedavi etmek oldukça zordur. Baş ağrısı ile ilgili Uluslar arası Baş ağrısı Topluluğu tarafından 240 farklı sebep saptanmıştır. Migren, yüz nevraljisi, omurga ile ilgili baş ağrısı, gerilim tipi baş ağrısı en sık baş ve yüz ağrısı tipleri olarak söylenebilir.
Boyun fıtığı veya boyun düzleşmesi gibi omurga ile ilgili hastalıkların neden olduğu boyun, omuz ve kol ağrıları da algolojide önemli bir yerdedir. Ağrıların ortaya çıkma mekanizmasında omurilik veya kola giden sinirlere bası olması boyun fıtığında meydana gelir. Algolojide ne yapılır dersek bu tip ağrıların tedavisinde ilaçlar ve fizik tedavi öne çıkmaktadır. Fakat bazen ağrının giderilmesi mümkün olmadığında algoloji bölümüne başvurulur.
Algoloji Ve Tedavi Yöntemleri
Algolojide bölümünde tedavi yöntemlerinden bahsetmemek olmaz. Başlıca tedavi tabiki anamnez ve ardından ayrıntılı muayenedir. Ardından genellikle basit ağrı kesici ile tedavi süreci başlatılır. Yardımcı ilaç tedavisi genellikle ağrıdan kaynaklı oluşan uykusuzluk, depresyon, iştah sorunları nedeni ile verilir. Fayda görmeyen hastalara ise zayıf düzey morfin veya eşdeğerleri verilip gözlem altında tutulur. Ağrı düzeyine göre morfin seviyesi ayarlanır. Algoloji bölümünde yüksek düzey morfine geçen hastalıklar kanser ağrıları dışında nadirdir. Sinir blokları denilen tedavi yönteminde ise söz konusu organlara ağrı hissini taşıyan sinir liflerini bloke edilmesi yapılır ve bu işlem kalıcı veya geçici olabilir. Başka tedavilere yanıt vermeyen kronik ağrılarda, ağrılı işlemden önce, kansere bağlı ağrılarda uygulanan yöntemdir.
Kalıcı morfin pompaları ise sıklıkla kanser ve damar tıkanıklığı ile ortaya çıkan ağrılarda kullanılır. Pompa omuriliğe kataterle yerleştirilmeden önce cilt altına yerleştirilir. Düşük doz morfin uygulaması ile etkin tedavi ve sonuç için bu yöntem tercih edilir. Omurilik pilleri ise sinirlere zarar veren hastalıklarla birlikte şeker hastalığında ortaya çıkan nöropatik ağrılarda en sık kullanılır. Omurga pillerinin yerleştirilmesi omurgada ağrı oluşan bölgeye lokal anestezi ve sedasyon yapılarak olur. Hasarlı sinirin duyu taşıdığı organlarda çok fazla ağrının görülmesi nöropatik ağrılarda olasıdır. Morfin tedavisine yanıt verilmemesi bu tür ağrılarda gerçekleşebilecek durumlardır.